Feest Onze Lieve Vrouw ter Nood en Afsluiting Meimaand

De gedachtenis van Maria Onze Lieve Vrouw ter Nood wordt op de laatste zaterdag van mei gevierd. Dit komt vooral ook omdat van oudsher de laatste zondag van mei de bedevaartsdag is van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Op zaterdag kon dan de gedachtenis in de parochie worden gevierd en op zondag kwamen er velen op bedevaart naar Heiloo.
Het is altijd bijzonder om je te verdiepen in de geschiedenis van het heiligdom. Een precieze startdatum kunnen we niet noemen, we weten alleen dat er in 1409 een rector was aangesteld voor de stenen kapel die er toen stond. Tijdens het beleg van Alkmaar in 1573 is deze eerste kapel een ruïne geworden en in 1637 helemaal met de grond gelijk gemaakt.
Toch bleven de mensen naar ‘Capel’ komen om hun noden bij Maria te brengen. We kennen natuurlijk het wonder van het water met de, toen gedempte, Runxputte in 1713. De bedevaarten bleven doorgaan tot 1830. Toen is het vanuit de katholieke kerk een tijdje verboden geweest om bedevaarten naar Heiloo te maken, vooral omdat het nog wel eens tot opstootjes leidde met protestantse groeperingen.
Maar de Voorzienigheid is toch de weg weer gaan banen voor een nieuw heiligdom. In 1886 werd hiertoe in de Willibrordus-parochie van Heiloo een missie opgericht “ter vernieuwing van de devotie tot O.L. Vrouw ter Nood’. De pastoor van de parochie was zo vooruitziend om in die jaren de grond rond de oorspronkelijke plek reeds aan te kopen. Van toen af aan begon de devotie langzaam te herleven. Vooral door Gerrit van den Bosch die in 1904 een bedevaart per trein maakte vanuit Alkmaar naar Heiloo. In samenspraak met de bisschop werd toen een commissie opgericht om weer tot een heiligdom te komen.
In 1905 werd de oorspronkelijke put weer gevonden door de heer Ruiter, zijn dochter heeft me dit een paar jaar geleden, voor haar overlijden, nog trots verteld. Nadat de put weer in ere was hersteld vond op 16 juli 1905 de eerste officiële bedevaart plaats van de twintigste eeuw. Hier was Kees Enke bij, een pelgrim van 95 jaar oud (zie foto), die ook de laatste bedevaarten van begin 19e eeuw nog meegemaakt had. Zo was de cirkel rond.
Sinds toen is het snel gegaan. Aan de hand van een gevonden medaille werd in 1908 het huidige beeld van Maria Onze Lieve Vrouw ter Nood gemaakt en in 1909 werd deze geplaatst in een tijdelijke houten kapel. In 1930 is deze vervangen door de huidige stenen ‘Genadekapel’. De Bedevaartkapel is ook als noodkapel gebouwd, in 1913, en is dus nu al meer dan 100 jaar oud.
Deze kapel moest gebouwd worden omdat de bedevaarten al heel snel toenamen. In 1909 kwamen er 2.865 pelgrims en in 1941 was dit gegroeid tot 30.382! Dit aantal behelst alleen de officiële bedevaarten, daarnaast kwamen er ook nog vele individuele bedevaartgangers. Een paar jaar geleden hebben we het aantal bedevaartgangers, individueel en gezamenlijk geschat op 50.000 per jaar. Hoe het ook zij, Maria, Onze Lieve Vrouw ter Nood is ook anno 2021 nog steeds een bedevaartplaats waar vele mensen rust, troost, kracht en inspiratie vinden.
Onze Lieve Vrouw ter Nood, bid voor ons.
Rector Jeroen